Η παρούσα τρίτη έκδοση Η Αναγκαστική Είσπραξη των Δημοσίων Εσόδων κατά τον ΚΕΔΕ κατέστη αναγκαία λόγω των πρόσφατων νομοθετικών αλλαγών που επήλθαν στο ΝΔ 356/1974. Η τρίτη έκδοση έχει επικαιροποιηθεί με όλες τις νέες διατάξεις των νόμων (Ν 4321/2015, Ν 4336/2015, 4337/2015, 4370/2016, 4472/2017, 4484/2017 ) που έχουν κωδικοποιήσει το ΝΔ 356/1974 και έχει εμπλουτισθεί με πρόσφατη σημαντική νομολογία, η οποία παρατίθεται στο Παράρτημα Νομολογίας. Ειδικότερα, ο συγγραφέας παρουσιάζει στην ερμηνεία του παρόντος έργου αναλυτικά όλες τις αλλαγές που επέφεραν οι παραπάνω πρόσφατοι νόμοι στο πεδίο εφαρμογής της αναγκαστικής είσπραξης των δημοσίων εσόδων, οι οποίες αφορούν στις κατηγορίες των νόμιμων τίτλων, στους τόκους και στα πρόστιμα εκπροθέσμου καταβολής, στην ατομική ειδοποίηση και στην κατάσχεση εις χείρας τρίτου. Επιπλέον, στο Παράρτημα Νομοθεσίας παρουσιάζονται το ΝΔ 356/1974, όπως ισχύει μετά τις αλλαγές των Ν 4472/2017 και Ν 4484/2017.

Ενώ για την αναγκαστική εκτέλεση επί ιδιωτικών διαφορών υπάρχουν πολλά και αξιόλογα συγγράμματα, για την αναγκαστική εκτέλεση με σκοπό την είσπραξη δημοσίων εσόδων υπάρχει κενό, το οποίο φιλοδοξεί να καλύψει η παρούσα μελέτη.

Ο Κώδικας Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) ρυθμίζει τη διοικητική εκτέλεση, δηλαδή το σύνολο των κανόνων δικαίου που διέπουν τη διαδικασία αναγκαστικής εισπράξεως των δημοσίων εσόδων. Η διαδικασία αυτή στηρίζεται σε ένα νόμιμο τίτλο ο οποίος προσδιορίζεται από την προηγούμενη διοικητική διαδικασία βεβαιώσεως των δημοσίων εσόδων. Με την παρούσα μελέτη εξετάζονται τα ανακύπτοντα κατά τη διαδικασία βεβαιώσεως προβλήματα, τα οποία δύνανται να επηρεάζουν τη διαδικασία εκτελέσεως. Η περιεκτική και εμπεριστατωμένη ανάλυση του συγγραφέα δεν περιορίζεται μόνο σε ζητήματα δικονομικού δικαίου, παράλληλα εξετάζονται σε όλες τις ενότητες του έργου και θέματα ουσιαστικού δικαίου, όπως η γένεση της δημόσιας απαιτήσεως και ο χρόνος παραγραφής. Η διοικητική εκτέλεση αποτελεί κλάδο του δικονομικού δικαίου. Σε αυτή εφαρμόζονται θεσμοί γνωστοί από τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, όπως η κατάσχεση και ο πλειστηριασμός. Τα κενά του ΚΕΔΕ καλύπτονται με αναλογική εφαρμογή των διατάξεων της Πολιτικής Δικονομίας. Βασική έννοια του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων και του δικαίου της διοικητικής εκτελέσεως, είναι αυτή του δημοσίου εσόδου.

Ο συγγραφέας οριοθετεί την έννοια του δημοσίου εσόδου. Τα δημόσια έσοδα διακρίνονται σε εν στενή εννοία έσοδα και εν ευρεία εννοία έσοδα. Μεγάλο μέρος των δημοσίων εσόδων προέρχεται από τη φορολογία. Λόγω του ότι οι απαιτήσεις του Δημοσίου, μπορούν να προκύψουν από την εφαρμογή κανόνων είτε του δημοσίου είτε του ιδιωτικού δικαίου, τούτο έχει ως συνέπεια οι διατάξεις του ΚΕΔΕ να ερμηνεύονται τόσο από τα διοικητικά δικαστήρια όσο και από τα πολιτικά δικαστήρια. Στην περίπτωση αυτή υπάρχει κίνδυνος εκδόσεως αποφάσεων με αντιφατικό περιεχόμενο οπότε καθίσταται αναγκαία η επέμβαση του ΑΕΔ. Κατά το ΑΕΔ, οι διαφορές που γεννώνται κατά τη διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης είναι διοικητικές, εφόσον η υποκείμενη σχέση επί της οποίας ερείδεται ο νόμιμος τίτλος εισπράξεως είναι σχέση δημοσίου δικαίου, ιδιωτικές δε όταν η υποκείμενη σχέση είναι σχέση ιδιωτικού δικαίου.

Η μελέτη διακρίνεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο εξετάζονται οι ουσιαστικές προϋποθέσεις της διοικητικής εκτελέσεως, θέματα δηλαδή που αφορούν στη βεβαίωση των δημοσίων εσόδων. Ειδικότερα σε αυτό το κεφάλαιο ερμηνεύονται θέματα σχετικά με τη συγκρότηση του νομίμου τίτλου, τη διαδικασία βεβαιώσεως, τις παραγραφές των απαιτήσεων του Δημοσίου και τον συμψηφισμό των απαιτήσεων. Το δεύτερο μέρος πραγματεύεται τη διαδικασία εκτελέσεως και αναλύεται η κατάσχεση και ο πλειστηριασμός. Στο τρίτο μέρος ερμηνεύεται το ένδικο βοήθημα της ανακοπής.

Περιγράφεται η ανακοπή κατά του νομίμου τίτλου εκτελέσεως, η ανακοπή κατά πράξεων κατασχέσεως και η ανακοπή κατά πλειστηριασμού. Ακολουθεί το Παράρτημα Νομολογίας όπου περιλαμβάνονται σημαντικές δικαστικές αποφάσεις επί των θεμάτων του ΚΕΔΕ και το Παράρτημα Νομοθεσίας όπου και παρουσιάζεται το ΝΔ 356/1974, κωδικοποιημένο όπως ισχύει σήμερα και οι βασικές διατάξεις του Ν 4270/2014 Αρχές Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Εποπτείας που αφορούν στις παραγραφές του Δημοσίου